Lütfen telefonunuzu dik konuma getiriniz.

Ana Bilim Dalı Hakkında Genel Bilgiler

Genel Bilgiler

Fizyoloji Nedir?

Fizyoloji, iyonik ve moleküler düzeydeki hücresel işlevlerden başlayarak tüm vücudun bütünleşik davranışı ve dış çevrenin canlı üzerindeki etkisi dahil canlılık mekanizmalarını anlamayı amaçlayan bir bilim dalıdır. Kısa bir ifade ile fizyoloji canlıdaki işlevleri incelemektedir. Canlı organizmaların çeşitliliği tek bir disiplin altında incelenmelerini zorlaştıracağı için diğer disiplinlerde olduğu gibi fizyoloji de “İnsan Fizyolojisi”, “Hayvan Fizyolojisi” ve “Bitki Fizyolojisi” şeklinde, incelediği canlı çeşidine göre üç temel bölüme ayrılmıştır. Tıp Fakültesi bünyesinde yer alan Fizyoloji Ana Bilim Dalı eğitim ve araştırma alanı olarak İnsan Fizyoloji ile ilgilenmekte olup, İnsan Fizyolojisi de kendi içinde sistemler temelinde alt dallara ayrılmaktadır.

Fizyolojinin Araştırma Alanları Nelerdir?

Fizyoloji deneysel bir bilim dalıdır. Fizyoloji araştırmaları, vücudun sağlıklı iken (normalde) nasıl çalıştığını ve günlük yaşamın zorluklarına nasıl tepki verip uyum sağladığını anlamamıza yardımcı olur. Ayrıca hastalıkta nelerin yanlış gittiğini belirlememize yardımcı olarak insan sağlığını korumak için yeni tedavi ve kılavuzların geliştirilmesini kolaylaştırır. Fizyolojiyi diğer yaşam bilimlerinden ayıran en önemli özellik moleküler, hücresel, sistemsel ve tüm vücut işlevinin bütünleştirilmesine yapılan vurgudur. Fizyolojideki araştırmalar, canlıların davranışlarını kontrol eden ve düzenleyen ayrıntılı mekanizmalara ilişkin anlayışımızı ilerletmektedir. Ayrıca keşfedilen bu normal mekanizmalar kullanılarak, farklı hastalıkların tedavisine yönelik yeni yaklaşımların geliştirilmesi ve ilaç adayı moleküllerin etkinliklerinin incelenmesi ile hem yeni bilgilerin elde edilmesi hem de klinik pratiğe yönelik kanıta dayalı katkı sağlanması hedeflenmektedir.

İnsan Fizyolojisi çalışma alanı olarak vücutta farklı işlevleri yerine getiren 10 organ sistemi üzerinden alt dallara ayrılmaktadır. Her vücut sistemi bizi hayatta tutmak için diğerleriyle birlikte homeostasizi koruyacak şekilde uyum içerisinde çalışmaktadır. Sistemler bazında fizyolojinin inceleme alanları; Sinir Sistemi Fizyolojisi (Nörofizyoloji), Endokrin Sistem Fizyolojisi, Kardiyovasküler Sistem Fizyolojisi, Sindirim Sistemi Fizyolojisi, Bağışıklık Sistemi Fizyolojisi, Boşaltım Sistemi Fizyolojisi, Üreme Sistemi Fizyolojisi, Solunum Sistemi Fizyolojisi ve İskelet Sistemi Fizyolojisi şeklinde alt dallara ayrılmaktadır.

Fizyolog Nasıl Olunur?

Fizyoloji alanında bağımsız olarak bir araştırmayı yürütebilecek ve farklı düzeylerde (ön lisans, lisans ve lisansüstü) dersleri verebilecek yetkinlikte eğitim almış araştırmacılar fizyolog olarak tanımlanmaktadır. Bir araştırmayı yürütebilmek için araştırma projesi hazırlayabilmek ve kurumlardan (Üniversite TÜBİTAK vb.) proje desteği alabilmek, etik kurul başvurusu yapabilmek ve gerekli araştırma izinlerini alabilmek için ilgili mevzuatlar çerçevesinde fizyoloji alanında tıpta uzmanlık veya doktora derecesine sahip olmak gerekmektedir. Benzer şekilde lisansüstü (yüksek lisans, doktora ve tıpta uzmanlık) fizyoloji derslerini yürütebilmek için de ilgili mevzuatlar çerçevesinde fizyoloji alanında tıpta uzmanlık veya doktora derecesine sahip olmak gerekmektedir.

Fizyoloji Doktorası için doktora dersleri, yeterlik sınavı, tez önerisi, tez çalışması ve tez savunma sınavından oluşan doktora programının tamamlaması gerekmektedir. Doktora programı kapsamında toplam 21 krediden oluşan en az 7 dersin alınması ve 240 AKTS karşılığı ders ve tez faaliyetinin tamamlanması gerekmektedir (bkz. SBÜ Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği - 31 Ocak 2017).

Fizyoloji Uzmanlığı için uzmanlık eğitimi kapsamındaki derslerin tamamlanması, rotasyonların yapılması, uzmanlık tezinin hazırlanması ve bitirme sınavının başarılmasını kapsayan 4 yıllık (2 Haziran 2022 / TUK Kararı: 2091) fizyoloji uzmanlık eğitiminin tamamlanması gerekmektedir (bkz. Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği - 03 Eylül 2022).

Fizyologlar Nerelerde Çalışabilir?

Fizyoloji uzmanlık ve doktora derecesine sahip olanlar özel ve devlet üniversitelerinde öğretim üyesi/görevlisi olarak istihdam edilebilir. Araştırma kurumlarında, biyoteknoloji şirketlerinde ve ilaç endüstrisinde çalışabilirler. Bunların yanı sıra Fizyoloji Uzmanlığına sahip olan fizyologlar hastanelerde laboratuvar uzmanı ve yöneticisi olarak görev yapabilirler (bkz. TUKMOS Fizyoloji Uzmanlık Eğitimi Çekirdek Müfredatı - 12 Ekim 2017). 


Tarihçemiz

HSBE Fizyoloji Ana Bilim Dalı:

Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü (HSBE) Fizyoloji Ana Bilim Dalı, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı kadro ve altyapı olanakları üzerine kurulan ve temel amacı HSBE bünyesinde Tıbbi Fizyoloji Yüksek Lisans ve Tıbbi Fizyoloji Doktora eğitimlerini yürütmek olan bir enstitü ana bilim dalıdır. HSBE Fizyoloji Ana Bilim Dalı, 2017 Eğitim-Öğretim Yılı Bahar Döneminde lisansüstü eğitime başlamıştır.

HSBE Fizyoloji Ana Bilim Dalı, Hamidiye Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Dalı kadro ve laboratuvar altyapı imkanları üzerine kurulmuş bir enstitü ana bilim dalıdır. Tıbbi Fizyoloji Yüksek Lisans ve Tıbbi Fizyoloji Doktora eğitimleri ana bilim dalı kadrosunda yer alan öğretim üyeleri/görevlilerince SBÜ Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliğinde (31 Ocak 2017) yer alan hükümlere göre yürütülmektedir. Eğitimler teorik dersler ve laboratuvar uygulamaları şeklinde gerçekleşmekte olup, laboratuvar uygulama ve becerilerinde eğitim ve araştırma laboratuvarları kullanılmaktadır.

Lisansüstü dersler için eğitim laboratuvarı olarak Fizyoloji Öğrenci Laboratuvarı kullanılmaktadır. Bu laboratuvarda yer alan Fizyoloji Öğrenci Eğitim Setleri bünyesinde bilgisayar bağlantılı 10 adet elektrofizyolojik veri kazanım sistemi (PowerLab 26T, AD Instruments) ve donanımları yer almaktadır. Laboratuvarda tıp fakültesi, diş hekimliği fakültesi ve diğer lisans düzeyindeki bölüm öğrencilerine yönelik her 8 öğrenciye bir eğitim seti olacak şekilde, ilgili ders kurulu veya konulara göre EEG, EMG, EKG, EOG, sinir ileti hızı, patella refleksi, Hoffman refleksi, kan basıncı, solunum fonksiyon testleri gibi uygulamalı eğitimler yürütülmektedir. Bu laboratuvarlarda lisansüstü öğrencilere, lisans düzeyindeki eğitimlerde laboratuvarı kullanabilmelerine yönelik eğitim ve beceriler kazandırılmaktadır.

Ana bilim dalımızda bulunan araştırma laboratuvarlarında bilimsel araştırma projelerine, yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarına ve tıpta uzmanlık tez çalışmalarına yönelik araştırma faaliyetleri yürütülmektedir. Lisansüstü eğitime devam eden öğrencilerin çalışma alanı, tez konusu veya danışmanının çalışma alanına göre ilgili araştırma laboratuvarlarında deneysel çalışma ve bilimsel araştırma uygulama ve becerilerinin kazandırılması hedeflenmektedir. Fizyoloji araştırma laboratuvarları tematik alanlarda bilimsel araştırma faaliyetleri yürütmek üzere, ilgili öğretim üyesinin proje yürütücülüğünde SBÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi altyapı proje desteği ile kurulmuştur.

Elektrofizyoloji ve Deneysel Epilepsi Laboratuvarı (Prof. Dr. Mehmet YILDIRIM’ın proje yürütücülüğünde)

- Elektrofizyoloji ve Deneysel Epilepsi Laboratuvarı’nda tematik olarak deneysel epilepsi modelleri ve elektronörofizyoloji üzerine çalışmalar yürütülmektedir. Bununla birlikte araştırma projelerinin gerekli kılması durumunda EKG, EMG, invazif kan basıncı ve solunum monitorizasyonuna dayalı çalışmalar yürütülmektedir.

·       Lityum/pilokarpin ile oluşturulan status epileptikus modeli

·       Pentilentetrazol ile oluşturulan deneysel epilepsi modeli (akut)

·       Pentilentetrazol ile oluşturulan tutuşma (kindling) modeli epilepsi

·       Pikrotoksin ile oluşturulan deneysel epilepsi modeli

·       Penisilin ile oluşturulan deneysel epilepsi modeli

·       Genetik absans epilepsi modeli

·       Odyojenik epilepsi modeli

·       Periferik sinir elektrofizyolojisi ve sinir ileti hızı çalışmaları

·       Ekstrasellüler kayıt sistemi

·       İzole organ banyosunda in vitro çalışmalar

·       Deney hayvanlarında EKG, kan basıncı ve solunum monitörizasyonu

Resim: Elektrofizyoloji ve Deneysel Epilepsi Laboratuvarı

Davranış Fizyolojisi Laboratuvarı (Prof. Dr. Mehmet YILDIRIM’ın proje yürütücülüğünde)

- Davranış Fizyolojisi Laboratuvarı’nda büyük bölümü ANY-Maze yazılımı ile takip ve analiz edilen geri kalan kısmı da kendi kontrol sistemleri ile veri kaydına izin veren davranış test cihazları kullanılarak lokomotor-motor etkinlik, öğrenme-hafıza, anksiyete ve ağrı çalışmaları yürütülmektedir.

·       Open field testi

·       Rotarod testi

·       Pasif sakınma testi

·       Aktif sakınma testi

·       Radyal arm maze testi

·       Y-maze testi

·       T-maze testi

·       Morris su labirenti testi

·       Elevated plus maze testi

·       Mekanik plantar ağrı testi

·       Termal plantar ağrı testi

Resim: Davranış Fizyolojisi Laboratuvarı

Gastrointestinal Sistem Fizyolojisi Araştırma Laboratuvarı (Prof. Dr. Berna KARAKOYUN LAÇİN’in proje yürütücülüğünde)

- Gastrointestinal Sistem Fizyolojisi Araştırma Laboratuvarı’nda, morbiditesi yüksek ve toplumda görülme sıklığı giderek artan hastalıkların patogenezlerinin araştırılabilmesi ve uygun tedavi stratejilerinin geliştirilebilmesi için in vivo ve in vitro araştırmalar multidisipliner yaklaşım ile gerçekleştirilmektedir.

•  Akut veya kronik inflamatuvar hastalık modelleri

•  Oksidatif stres ve antioksidanlar

•  Mikrobiyota

•  Hücre kültürü

 

Doç. Dr. Serpil ÇEÇEN

- Obezite ile ilişkili klinik ve laboratuvar temelli çalışmalarla ilgilenmektedir.

Öğr. Gör. Dr. Sezin KIROĞLU UZUN

- Kardiyovasküler sistem, metabolik hastalıklar ve karaciğer hastalıkları ile ilgili fizyolojik ve patofizyolojik olaylarla ilgilenmektedir.

Öğr. Gör. Dr. Sinem YAPRAK

- Öğrenme ve bellek testleri, stereotaksik cerrahi uygulamaları ve deneysel Alzheimer modeline ilişkin çalışmalarla ilgilenmektedir.